Prostat kanseri önlenebilir mi? Prostat kanserini önlemenin en kesin yolu testislerin alınması ya da prostat bezinin çıkarılmasıdır. Ancak bu her iki durum da hayatın gerçekleriyle bağdaşmaz. Peki o zaman ne yapmalı? Prostat kanseri gerek Avrupa’da gerekse Amerika Birleşik Devletleri’nde erkeklerde en sık görülen, Ülkemizde ise ikinci sırada yer alan bir kanser türüdür. Ülkemizde 70 yaş ve üzeri erkeklerde en sık görülen kanser prostat kanseridir.
Prostat Kanseri Önlenebilir Mi?
Prostat kanseri nedenleri arasında yaşlanma, ırk ve genetik yatkınlık birinci sırada yer almaktadır. Ancak diyet ve yaşam tarzı gibi faktörler de prostat kanserinin oluşmasında rol oynar. Örneğin sigara kullanımı, yağlı gıdalarla beslenme, obezite ve kronik iltihap prostat kanserine yakalanma riskini artırmaktadır. Egzersiz, fiziksel aktivite ve sık cinsel ilişki prostat kanseri riskini azaltmaktadır. Yine 5-alfa reduktaz inhibitörleri adı verilen ilaçların kullanımı, C-vitamini, soya, likopen ve polifenoller gibi bazı maddeler de prostat kanser gelişimini azaltabilir.
Prostat Kanserini Önlemenin Yolları;
5-Alfa Redüktaz İnhibitörleri adı verilen ilaçlar ile 18882 erkek üzerinde yapılmış olan bir çalışmada, kişilere 5 mg Finasteride adlı ilaç verilmiş ve bu ilacın koruyucu etkisi araştırılmıştır. Çalışma sonnda Finasteride alan erkeklerde prostat kanserinin %25 oranında azaldığı görülmüştür. Ancak Finasteride alan erkeklerde tespir edilen prostat kanserinin daha yüksek dereceli olduğu gözlenmiştir. Özetle; bu finasteride, düşük dereceli prostat kanser gelişim riskini azaltmakta, ancak yüksek dereceli prostat kanser tanısını artırmaktadır. Bu grup ilaçların prostat kanserini önlenmesi için kullanımı onaylamamıştır ve günümüzde kullanılmamaktadır.
Anti-İnflamatuar İlaçlar: Steroid yapıda olmayan ağrı kesici ilaç kullanımının prostat kanseri gelişimini azalttığını gösteren bazı çalışmalar olsa da, bu konuda çelişkili çalışmalar da bulunmaktadır.
Metformin ve Statin grubu ilaç kullanımının koruyucu etkisini gösteren çalışmalar olmakla birlikte, bazı çalışmalarda ise bu etki gösterilememiştir.
Selenyum ve E vitamini: Selenyum ve E vitamininin prostat kanserini önlediği iddia edilse de, yapılan bir araştırmada Selenyum, E-vitamini ve bunlarının bitlikte kullanımının prostat kanseri üzerinde koruyucu etkisi gösterilememiştir.
Soya: Yapılan hayvan çalışmalarında soyanın, prostat kanseri hücrelerinin büyümesini durdurduğu gösterilmiştir. Soyanın yaygın olarak kullanıldığı Asya ülkelerinde, prostat kanseri oldukça az görülür. Bu durum soyanın prostat kanserini önlemede yeri olabileceğini düşündürmektedir.
Likopen: Özellikle domates ve domates ürünlerinde sık görülen likopenin, prostat kanseri gelişimini önleyen etkisi gösterilmiştir.
Yeşil Çay: Prostat kanserinin son derece az oranda görüldüğü Asya toplumlarında yeşil çayın çok tüketilmesi nedeniyle etkisi araştırılmıştır. Yeşil çay tüketenlerde prostat kanserinin daha az görüldüğü tespit edilmiştir. Ancak yeşil çayın önleyici etkisinin olduğunu söyleyebilmek için bu konuda daha çok çalışmaların yapılması gerekmektedir.
Özet olarak prostat kanseri önlenebilir mi acaba? sorusunun cevabı; bu gün için prostat kanserini önleyebilmenin tek yolu vardır. O da vücutta erkeklik hormonu üretimini durdurmak ya da bu hormonun etkisini ortadan kaldırmaktır. Bu da testislerin alınması ya da bazı ilaçlar ile mümkün olur. Ancak bu normal şartlar altında kabul edilmeyecek bir durumdur.